Bức tường cao như cánh tay dang rộng của một người đàn ông khỏe mạnh, che chắn cho những đứa con khỏi mọi điều xấu xa phiền toái.
Nấp dưới cái bóng lực lưỡng ấy tôi có cảm giác tin tưởng biết bao, bình yên biết bao, và kỳ lạ thay, đó còn là cảm giác thấy mình trở thành bất biến vĩnh hằng,cũng như 1 phần bụi hoa ti-gôn được bóng tối che chở kia, theo một cách nào đó sẽ mãi hồng rực rỡ .... trong hoài niệm.
18h20, đứng lên đi về với tâm trạng còn đầy níu kéo. Lục trong balô ra cái Mp4. Phải rồi, âm nhạc sẽ tiễn tôi nốt đoạn đường còn lại....
....Níu kéo chút bình yên.....
Cách chỗ cô gái vừa đứng lên không xa, có lẽ chỉ vài bước chân và cao hơn 4m, có một chàng trai cũng lặng lẽ dắt xe và nổ máy đi về. Miệng không quên ngâm nga mấy câu hát Trịnh Công Sơn:
Bao nhiêu năm rồi còn mãi ra đi
Đi đâu loanh quoanh cho đời mỏi mệt
Trên hai vai ta đôi vầng nhật nguyệt
Rọi suốt trăm năm một cõi đi về
2. "Số phận trả vờ tốt bụng đẩy họ đến gần nhau, nhưng ngấm ngầm thổi quanh họ vầng hào quang của bóng tối. Và thế là họ vồ tình đi lướt qua nhau, như đi qua một màn đêm vô định."
IV. Ông già họa sĩ
1. Buổi sớm mù sương. Bên sông.
Những đám sương mờ nhạt chậm chạp lê bước, như những đám khí thải của nhà máy cuộc đời. Ôi sao mà ta ghét cái màu sương này thế, cái sắc màu gợi cho ta nhớ đến mái tóc tàn tạ của mình. Sương trắng – như đời ta phôi pha mờ nhạt. Dòng nước sông Tô đục ngầu – như cái sự đáng buồn chồng chất của cuộc sống. Thở dài. Thở dài đi thôi! Cho cái hồn u uẩn của đời ta hòa vào cái hồn u uẩn của một phần thời đại.
2. Đời. Dòng sông Tô. Những bức tranh hoài niệm.
"Dòng sông nước bạc. Hai bên bờ lác đác những mái nhà tranh. Tiếng người. Tiếng cuộc sống. Tuy thưa thớt nhưng nhuộm một màu tươi vui trong trẻo. Thướt tha cô gái gội đầu bên sông, mắt cô lúng liếng ánh tia cười. Mặt sông in màu tươi vui. Gió cũng khẽ tiếng cười. Đó là một thời xa xa lắm......"
Đó là cái thời mà tuổi trẻ hiên ngang. Ta cầm cọ vẽ nên từng mảng bình yên của cuộc sống. Quên đi chiến tranh. Quên đi nghèo đói. Không cầm súng mà cầm cọ. Không ở chiến trường mà nấp dưới bóng bình yên. "Ta hèn ư?" - "Không đâu!".... "Có chứ!". Ta sợ...ta sợ phải rời xa dòng sông ước mộng, rời xa cô gái có đôi mắt lúng liếng tia cười. Phải, ta sợ....và ta sai...
Không thể cố tình quên đi cuộc sống, vì như vậy cuộc sống sẽ lãng quên ta. Số phận đã sắp xếp chò trơi như thế. Cô gái kia không thích gội đầu bên dòng sông này nữa, cô muốn gội đầu bằng nước suối Trường Sơn.
Thời gian trôi đi...trôi đi...dòng nước bình yên của ta ngày càng trở nên vẩn đục ma quái...cũng như đời ta ngày càng mờ nhạt vô nghĩa. Ta không còn vẽ nữa, dù bàn tay còn dẻo dai nhưng tâm hồn đã phủ màn đen tối. Đen như màu nước sông kia....
Một phần đời ta trải dài khắp đường phố Hà Nội. Đạp xe và đạp xe. Quên và quên. Cho đến khi chịu đối mặt với dòng sông hoài niệm ta mới phát hiện ra con đường nhạt nhẽo này. Người ta dựng nên con đường này và phát hiện ra mình không cần đến nó. Của thừa đó vứt lại cho những cụ già như ta. Âu cũng là thói thường của cuộc sống.
Những con người trẻ tuổi thường để lại cho người già những thứ họ không dùng đến. Người trẻ thì tiếp nối và vứt bỏ.Người già thì bất lực và nhặt nhạnh. Đã già được bao năm rồi sông kia? ...Bao nhiêu năm rồi cần mẫn tích lũy những thừa thãi mà cuộc đời bỏ lại?....
....Vẫn là ta. Vẫn nơi chốn cũ, giờ chỉ còn một hàng liễu xanh ẻo lả trước gió, một bức tường bê tông cao cứng ngắc, một dòng sông nước đục ngầu, một cụ già lẩm cẩm lang thang trên chính đời mình. Những thứ xa lạ với hoài niệm nhưng lại gợi nên hoài niệm. Trò đời thật lạ lắm thay.....
V. Khoảnh khắc.
Một ngày trôi qua....nhẹ nhàng hơn mọi ngày...
Trên chuyến xe buýt vào giờ cao điểm
1. Cô gái
Bấm đèn báo xuống bến, tôi bắt gặp ánh mắt nhìn khó hiểu của ông phụ xe. Cuối cùng có lẽ vì không thể kiềm chế, ông hất hàm hỏi:
- Hôm nay sao lại xuống bến này ?
Xe bỗng phanh gấp, cánh cửa xe lập tức ồn ào mở ra.Tôi chỉ kịp mỉm cười với người phụ xe già thì đã bị kéo xuống đường cùng với một đống lố nhố khách đi xe nữa.
Tiếng cánh cửa lại ồn ào kéo lại sau lưng, cái xe buýt phóng đi cùng với đủ loại người đang bị nhốt trong nó. Thật khó tin là tôi có thể chịu đựng được cái hộp di động đó suốt mấy năm trời.
2. Chàng kĩ sư
Tôi đã quyết định bỏ cái xe máy vô duyên thô kệch ở nhà và đi xe buýt. Như vậy tôi mới có thể rảnh rang bước xuống con đường kia. Xe buýt vào giờ này đúng là một cơn ác mộng.
Thật khó để giải thích tại sao tôi có thể chịu đựng nó trong suốt quảng đời còn là học sinh. Tiếng cánh cửa xe khép lại sau lưng tôi nghe như một câu thần chú giải thoát con tin. Tôi nhẹ nhõm bước lại mép đường và lần theo lối cầu thang dẫn đến bình yên.
Con đường kì lạ vì nó chẳng dẫn đi đâu. Lối vào và lối ra bị chắn bởi một hàng barie ngu xuẩn. Bảo sao mà không ai buồn bắt lối rẽ vào nó mỗi khi đường B tắc nghẽn. Cảm giác thật kì lạ khi ngay phía trên kia người ta còn chen chúc nhau từng tí một thì ở đây tôi đang ung dung đi giữa lòng đường.
Nhẹ nhàng làm sao khi được bước đi trên con đường này. Tôi yêu nó có phải vì nó khiến tôi thảnh thơi? Hay nó khiến tôi thảnh thơi là vì tôi yêu nó? Kệ đi, thảnh thơi cái đã...suy nghĩ để dành cho ngày mai...
Chọn một mảng tối để ngồi,bên cạnh một cột đèn cao áp im lìm vô dụng, tôi ngước lên tìm vị trí mình thường đứng dù thừa biết rằng sẽ chỉ nhìn thấy một khoảng trống vô hồn với cây xà cừ già cỗi thỉnh thoảng rùng mình trút lá.....
Gió ở đâu bỗng dưng thổi nhẹ, thơm tho và tinh khiết như nụ hôn đầu của thiếu nữ....Trong tôi chợt quặn lên một niềm kinh ngạc đến run mình. Cây xà cừ không hề đứng cô đơn! Khoảng trống không hề trống! Kẻ lấp chỗ trống không thể là tôi !.....
....Trong một khoảnh khắc, lá của những cái cây trên con đường náo nhiệt kia rụng lả tả xuống không gian mờ nhạt mà tôi đang ẩn nấp....
3.Cô gái. Đôi mắt chứa bình yên
Tôi bước lại mép đường, nép mình vào cái bóng to lớn của một gốc cây xà cừ và nhìn xuống con đường quen thuộc. Cảm giác thật khó hiểu khi đứng giữa hai luồng chảy đối lập của cuộc sống.
Bình yên – náo nhiệt. Mờ nhạt – rực rỡ.Chúng dường như sẽ không bao giờ có thể hòa vào nhau để tạo ra một cuộc sống hoàn hảo...vì thế mà tôi – kẻ đứng giữa chúng, phải chấp nhận tách bản thân ra làm hai nửa đối lập. Chơi vơi...
Lia mắt xuống khắp con đường kia để tìm cái mảng tối mà mình thường ngồi, hay đúng hơn, như tìm một điểm tựa để mà an tâm hơn đôi chút. Cây đèn cao áp "không được sáng", chả biết từ bao giờ đã tồn tại trong tôi như một ngọn hải đăng đáng tin tưởng. ....
Giật mình....có lẽ hôm nay ngọn hải đăng đã làm tôi bất ngờ....thiếu tôi, nó không hề đứng câm lặng một mình .... mảng tối không chỉ là một mảng tối ....
.....Ánh mắt ấy nhìn tôi..ánh mắt ấy dường như đã thu gom tất cả nét bình yên của con đường, và biến nó thành một "bình yên" khác, ít cô đơn hơn, ấm áp hơn, tin tưởng hơn. Nhìn vào đó ta bỗng tìm được sự trong lành yên ả như khi nhìn vào mặt giếng quê nhà sau bao nhiêu thăng trầm xa cách.
Anh là ai, anh từ đâu ? Chẳng có bất kì người nào đang phóng xe ngoài con phố sáng bừng kia có thể trả lời tôi câu hỏi đó....vả lại...kể họ có biết cũng chẳng để làm gì...
Một giây nữa....hai giây nữa....ba giây nữa.....không lâu....tôi sẽ bước xuống và cất tiếng hỏi: "Anh là ai?"
Trong một khoảnh khắc, có một cơn gió nhẹ thổi từ con đường phía dưới lên, mang chút hơi thở của sự bình yên phà vào cuộc sống náo nhiệt sau lưng tôi đứng.
4. Chàng kỹ sư. Đôi mắt chứa bình yên
Cô bé ấy nhìn tôi, với ánh mắt thoáng chút ngạc nhiên khó hiểu ...giống như cái cách mà tôi đang nhìn cô bé. Đôi mắt chứa bình yên, một sự bình yên đẹp lạ. Không im lìm, không cô đơn. Bình yên vui tươi.Bình yên nhẹ nhõm. Nó khác xa với sắc độ mờ nhạt của con đường này.
Một giây nữa....hai giây nữa....ba giây nữa.....không lâu....tôi sẽ đi lên và cất tiếng hỏi: "Em là ai?"
Có thể trên đời này sẽ không bao giờ còn "một giây" nào lâu hơn như thế nữa. Thế nhưng những con người mù quáng ngoài kia đã quá bận rộn để nhận ra điều thiêng liêng bé xíu đó.
Ý nghĩa của "một giây" ấy, của khoảnh khắc ấy, ở nơi chốn ấy, có lẽ chỉ có hai con người hiểu được.....và cả cụ già kì lạ đang đứng chìm trong một mảng tối khác của con đường. Nếu để ý trong mắt cụ, có lẽ người ta sẽ nhận ra, tâm hồn con người già cỗi này giờ cũng đang ngập tràn ánh nắng...
VI. Ánh sáng từ bóng tối
Ven sông, một buổi sáng nữa sương lại giăng giăng khắp những cành liễu rủ. Bức tường bê tông cao che chắn khiến cho sương ở đây có vẻ lâu tan hơn những con phố nhộn nhịp khác.
Trong đám sương mờ ấy, người ta (nếu chịu để ý) sẽ bắt gặp một cụ già tóc bạc trắng hơn sương cầm cọ miệt mài vẽ. Bức tranh chỉ có hai màu đen trắng nhưng khiến cho người ta ngạc nhiên bởi thứ "ánh sáng" kì lạ mà nó tỏa ra.
Cái gì ở bức tranh kì lạ ấy tỏa ra ánh sáng? Hay thứ ánh sáng ấy vốn đã được cất giữ trong sâu thẳm hồn người, chỉ chờ một lời gọi mời thức tỉnh để òa ra rực rỡ? Lời gọi mời ấy, đôi khi cũng thật là vu vơ....
Con đường. Hàng dương liễu. Dòng sông đen. Bức tường cao... Và ... hai con người trao bình yên qua ánh mắt.
Đen trắng và bóng tối...nhưng chứa đựng thứ ánh sáng kì diệu nhất trên đời.