Phận phù du

Tôi tự hỏi : " Ủa, còn gì đâu mà trông chờ nữa! Người ta đã có chồng, có con đuề huề, còn nhớ còn nghĩ gì anh nữa mà anh còn ở đây mong mỏi?!" Ông Năm đưa tay lau mặt cho nó rồi nhìn anh tôi buồn sườn sượt:

- Lúc nó còn tỉnh, nó nhậu rượu vô là nó nói : " Chồng Thắm có cơ có ngơi, có nhà có đất, tui lấy gì mà so với người ta hả tía, Thắm lấy tui, hổng lẽ cứ lênh bênh trên ghe quài, con Thắm được đi học đàng hoàng, cưới tui chắc con tụi tui như cha nó, sống đời sông nước này, chắc chết. Tui phải mừng cho Thắm, phải hông tía?".

Ông lại nhìn thằng con, rồi nhìn ra sông lớn, chua chát trả lời:

- Từ ngày má nó thác, tui thương bả quá cậu Bảy à. Tui chôn bả ở miệt An Bình, tối đó mưa dữ lắm, tui gói bả trong cái bạt che rồi tấp vô bờ, đào cái lỗ trên đất người ta mà đặt bả xuống, không nhang khói không cúng kiếng gì, cả gần chục năm chưa quay lại chỗ đó. Tui có lỗi, chôn bậy trên đất nhà người ta, cũng có lỗi, hồi xưa trẻ người con dạ, chú Bảy à, tui không nên dắt bả theo...

Ông hớp ly rượu vào miệng, rồi cũng thở dài. Chúng tôi im lặng nghe tiếng mấy con cá quẩy trong đục. Khuôn mặt già nua của ông tàn dần theo cái hoàng hôn khuất bóng, mùi rượu nồng thoảng vào không khí đến ngộp thở, anh tôi xin phép về nhà chờ cơm. Chúng tôi chèo được một lúc, anh Bảy đưa tay giở cái đục cá ra, thả hết mấy con phi béo mập xuống sông, nhìn nó quẫy đuôi bơi mất. Anh chép miệng:

- Thôi, cái gì của sông nước, để nó về với sông nước.

Chúng tôi xuôi màu rám mỡ gà của ánh mặt trời cuối cùng chiếu trên sông, cái chất loang loáng kia khiến tôi cảm thấy sông nước này, nó rộng ngút ngàn, nó xa vạn dặm, nó chứa bao nhiêu người lênh bênh, không học hành, không nhà cửa, sống nương theo lên xuống của dòng nước, những phận người như kiếp bèo trôi...



3. Áo dài đỏ trong chuỗi đời màu đen

Chị Sáu tôi sửa soạn lấy chồng, trong nhà giăng dây giăng đèn như ngày hội, anh chị em, chú bác ở xa đâu cũng về. Bạn bè chị Sáu đến rất đông, nhưng chị cứ ngóng quài ra cổng vu quy, tôi buột miệng:

- Chị Sáu ngóng anh Điền hả? Mai cưới rồi giờ ngóng trông rồi hén.

- Con nhỏ này, chị ngóng bạn chị.

- Trai hay gái vậy, chị?

- Gái. Bạn từng rất thân.

- Ở gần đây hông? Chị Sáu?

- Hông, lấy chồng miệt Năm Căn, chị có gọi điện thoại cho má nó, nhờ má nó chuyển lời, mà hông thấy đến.

- Chắc người ta lo chồng, lo con bận bịu quá chớ gì. Thôi, chị Sáu vô tiếp bạn đi.

- Chắc vậy quá...

Bữa tiệc rất vui, cái đêm trước ngày vu quy mà, mọi anh chị em đều tập hợp lại, cùng nhau ngồi đánh bài phạt quỳ, rồi kể nhau nghe tha hương sống thế nào, cuộc đời bao nhiêu buồn vui. Kể cũng nể nội tôi, nội có mười người con, đến khi ngày lễ lộc gì, cháu về đông nghẹt, không cần khách vẫn vui. Ở đây, họ quan niệm càng đông con càng tốt, nên họ càng đẻ, đời càng khổ thêm ra. May thay cho gia đình tôi, các chú các cô người đông nhất là bốn đứa, còn ba tôi duy nhất một đứa con là tôi, nên cuộc sống mỗi người không đến nỗi khổ cực. Một người phụ nữ trạc chị Sáu, từ ghe lên bờ đi vào cổng, chị Sáu trong nhà đi vội ra, nắm tay ngay:

- Mèn ơi, Hoài! Lâu quá hông gặp.

- Nay ngày vui của Mai mà, phải đến chớ.

Chị tôi kéo ghế cho chị Hoài ngồi xuống. Chưa kịp uống ly trà, chị tôi đã hỏi dồn:

- Nghe đâu Hoài lấy chồng cũng miệt Năm Căn hả? Có nghe tin tức gì của Trân hông?

- Con Trân lấy chồng, nó khổ lắm, Mai ơi.

Hai người nhìn nhau, đau đáu. Chị tôi cất tiếng trước:

- Nó lấy chồng giàu, có mấy chục vuông tôm, cua, sao khổ được, hả Hoài?

- Giàu sang có phải là tất cả đâu, Mai. Nhà tía má nó ham giàu, gả con như bán con, đi miết Năm Căn, buồn vui sướng khổ, đâu ai biết.

- Mai có gặp chồng của Trân hồi cưới rồi, thấy cũng hiền, hiền như đất.

- Người gặp vậy chớ đâu phải vậy đâu. Say sỉn tối ngày, về đánh đập, cả con của ổng mà ổng còn nắm chân xách ngược lên, hết nói.

- Trời đất, vậy mẹ ổng đâu? Cháu nội bả mà.

Chị Hoài nhìn vào ly trà, hớp một ngụm rồi đổi giọng rầu rầu:

- Mai còn nhớ hồi đó con Trân nó thương anh Tánh, thầy giáo ở xóm mình hông? Sau ngày cưới, anh Tánh đi xuống tận Năm Căn, trả lại cho Trân đồ kỷ niệm. Sau này Trân nó có bầu, bà mẹ chồng cứ đổ thừa con anh Tánh, nào phải cháu con gì nhà bả.

- Trời ơi...

- Thằng chồng nó cứ mang anh mối tình đó ra đay nghiệt con Trân, mang hết đồ anh Tánh ra đốt. Có lần, nó bóp cổ Trân tưởng như chết rồi đó. Nhiều lần tui qua khuyên nó thôi về nhà má đi, nó khóc hu hu, má nó có cho nó về đâu. Lần đó nó ẵm con trong tối trốn về nhà, hôm sau bả sai người bắt nó về nhà chồng lại...

- Số con Trân, sao nó khổ vậy, hả Hoài...

- Miết rồi nó cũng cam phận, có hồi, anh Tánh nghe nó bị hành hạ, kêu nó bỏ trốn với ảnh, mà nó có chịu đâu, nó nói nó thương chồng nó lắm ông đừng xúi bậy bạ rồi dẫn con đi một nước. Ổng nhìn theo mà khóc, thấy thương!

Chị Sáu rớt nước mắt, chị Hoài thấy mình lỡ lời, nên đặt ly trà xuống, đứng lên:

- Thôi, ngày vui ngày hỷ mà nói ba cái gì đâu không. Con người có số hết, chớ đâu ai muốn mình khổ đâu Mai. Vô trong chơi với bạn bè, lâu quá Hoài cũng không gặp tụi nó.

Phải, con người có số, có phận, nhưng cũng do bản thân không vượt lên số phận ấy, không vượt lên nổi. Tôi nhìn ra cổng vu quy, ra thẳng bờ sông, chợt trong đầu thấy hình ảnh cô dâu đứng ở đầu xuồng nhìn vào bờ, chiếc áo dài màu đỏ khuất xa dần, chìm vào màn đêm đen như mực...

Những phận người như kiếp phù du, biết bao giờ mới hết khổ đây, hả trời?

Nguyễn Di
.