Chồng em với ông bác cũng mất trong cơn bão ấy... Đàn bà như tụi em chỉ biết ở nhà trông con, giữ đất, không đi khách thì kiếm cái gì mà ăn..."
Mấy đứa trẻ con đang xem ti vi bỗng nhao nhao chỉ trỏ vào cái Năm: "Mẹ mày đấy!", "Cô này là cô Muôn góa, tao biết thừa!", "Mẹ mày làm nhục cả xóm". Người lớn, người nín lặng xem, người lanh lảnh quát trẻ con giữ trật tự. Mắt bà Tư đỏ hoe, mắt mẹ Sứt ầng ậc nước. Cái Năm nằm lăn ra đất khóc. Nó khóc còn dữ dội hơn cả khi Sứt ăn mất cái bánh gai, cái bánh rán của nó...
Chưa xem hết phóng sự, mẹ Sứt vội bế cái Năm về. Cái Năm vẫn khóc rưng rức, chốc chốc người nó lại giật một cái vì nấc. Lẽo đẽo theo mẹ về, Sứt cảm thấy mình cũng bị tổn thương. Nhưng Sứt sẽ không khóc. Mẹ từng bảo: "Con trai thì không được khóc!". Sứt biết, có một vì sao đang đi theo Sứt, nó cũng cô độc ở một khoảng trời, thỉnh thoảng nó lẩn khuất sau những đám mây, nhưng không bao giờ khóc!
***
Thím Muôn là người lớn mà rất mau nước mắt. Trong bữa cơm chiều ở nhà Sứt, thím Muôn nước mắt ngắn nước mắt dài đút cơm cho cái Năm. Đêm nay, thím Muôn sẽ bắt xe đi Thái Bình. Thím bảo cậy nhờ mẹ Sứt và bà nội trông cái Năm một thời gian, khi nào ổn định sẽ về đón. Bà nội hỏi: "Đi Thái Bình làm cái gì?". Thím Muôn bảo: "Làm thuê!". Bà nội cười mỉa: "Chứ không phải dạng háng nữa hả?". Thím Muôn sa sầm mặt mày, xúc một thìa cơm lớn nhét vào mồm cái Năm. Mẹ Sứt phá tan im lặng bằng một giọng the thé: "Mày ăn rau vào! Sao bới tung cả đĩa thịt thế? Ăn cả thịt mỡ nữa mới béo, mới ra hồn người được". Mọi ngày Sứt vẫn ăn kiểu vậy, chả hiểu sao hôm nay mẹ lại quát Sứt. Sứt nhăn nhó xúc rau vào bát.
Bà nội ăn hết lưng bát cơm, xoay đũa quẹt miệng một cái rồi đứng dậy, đi ra sau nhà. Không khí dễ thở hơn. Thím Muôn để cái Năm tự xúc cơm ăn, quay ra thủ thỉ với mẹ Sứt. Thím bảo, hai giờ đêm nay tay tài xế người Thái Bình sẽ qua đón, lên đấy hắn sẽ thuê nhà cho, cứ ở nhà trọ mà dưỡng thai không phải đi khách nữa. Tay ấy hứa nếu đẻ được con trai thì sẽ mua nhà và dọn về sống như vợ chồng. Mẹ Sứt tò mò: "Có đúng là con của tay ấy không?". Thím Muôn quả quyết: "Chắc! Đợt vừa rồi khách nào em cũng bắt dùng bao, mỗi hắn là ngoại lệ thôi". Mẹ Sứt nghi ngại hỏi: "Tay ấy khát thằng cu! Nhỡ đẻ thị mẹt thì sao?". Thím Muôn cười gượng: "Em cảm giác thế! Mấy hôm nay em toàn mơ thấy một thằng cu đỏ hỏn đứng đái trên bụng thôi". Mẹ Sứt chép miệng, lắc đầu, gắp một miếng thịt mỡ rõ to vào bát của Sứt rồi nói với thím Muôn: "Chẳng biết đâu được với ông trời! Thoát ly được thì tốt, chứ ở đất này không biết bao giờ mới ngóc đầu lên được!"
***
Thím Muôn đi được hơn một tháng, tay tài xế người Thái Bình thỉnh thoảng ghé qua nhà Sứt đưa bánh và quà mà thím Muôn gửi cho cái Năm. Cái Năm ngày nào cũng hỏi bao giờ thì mẹ nó về. Bà nội phát cáu: "Mẹ mày đi theo giai rồi. Không bao giờ về!". Cái Năm khóc tu tu suốt bữa cơm, mẹ Sứt phải dỗ dành mãi nó mới nín.
Bà nội càng già càng khó tính. Bà nội hằn học với Mẹ Sứt, hay mắng Sứt, phát cáu với cái Năm và con chó trụi lông nhà cái Năm. Bà nội rủa: "Chúng mày không cho bà ngủ. Chúng mày không ra thể thống gì hết. Chúng mày không nghe lời bà thì chúng mày bị trời quở, bị ông thằng Sứt, bố thằng Sứt quở. Chúng mày sẽ chết đói hết cả thôi!". Mẹ bảo Sứt : "Bà lẩm cẩm rồi! Bà chửi cứ mặc kệ cho bà chửi, đi chỗ khác chơi". Sứt nghe lời mẹ nên bây giờ hễ bà có chửi, có la mắng là Sứt lảng đi chỗ khác chơi. Bà nội bảo Sứt: "Thằng này càng lớn càng mất dạy!". Thì Sứt rủ cái Năm mang sách ra sân học đánh vần. Đánh vần thật to! Sứt đang học chữ, mất dạy làm sao được!
Trong bữa cơm chiều, cả nhà đang ăn, bà nội lớn tiếng: "Ngày mai là giỗ bố thằng Sứt với bố cái Năm, đêm nay và đêm mai cấm thằng đực rựa nào bén mảng đến cái nhà này. Thằng nào vào phải bước qua xác bà!". Khuôn mặt nhăn nhúm của bà đanh lại, mắt bà trợn lên làm cái Năm sợ quá phải bỏ bát cơm chạy vào trong nhà, lên giường trùm chăn. Sứt mặc kệ, chan nước riêu đầy bát rồi cắm đầu húp sì sụp. Mẹ Sứt thì mấm môi không nói gì, bỏ mâm cơm đi ra ngoài cổng ngồi.
Hình như Mẹ Sứt đang khóc không thành tiếng.
Tối hôm ấy, mẹ Sứt không mang đèn pin ra cổng ngồi như mọi ngày. Mẹ Sứt ngồi đan áo len cho Sứt. Sứt với cái Năm ngồi trên giường hoa tay múa chân chơi trò tạo bóng hình con chim, con gà, con chó... lên bờ tường. Còn bà nội vẫn như mọi ngày, nằm võng và phe phẩy quạt.
Tối muộn, Sứt chợt tỉnh giấc thì nghe thấy tiếng ai đó gọi mẹ. Sứt ra gốc chuối sau nhà đái một bãi rồi ra sân xem mẹ đang nói chuyện với ai. Lại là người đàn ông gấu. Mẹ bảo Sứt lên giường đi ngủ, rồi dẫn người đàn ông gấu sang nhà thím Muôn. Sứt ngồi gà gật ở cửa đợi mẹ về. Sứt sợ người đàn ông gấu sẽ bắt cóc mẹ như người đàn ông răng vàng bắt cóc thím Muôn.
Đến nửa đêm mẹ Sứt mới về, bế Sứt lên giường đặt cạnh cái Năm. Cái Năm vẫn thiu thiu ngủ. Sứt mắt nhắm mắt mở thấy gương mặt phờ phạc của mẹ. Sứt ngửi thấy mùi khói hương nồng nồng. Sứt nghe thấy tiếng bà nội than khấn, vừa thê lương vừa cay nghiệt. Sứt đi vào một giấc mơ, ở đó, bà Tư hiện lên như một bà tiên nhìn Sứt trìu mến và bảo: "Xóm nhà cháu sắp có điện, chiếu được ti vi rồi!".
***
Những hôm sau bà nội cứ nhắc đi nhắc lại chuyện đêm ấy. Đêm mà bố của Sứt đứng ở giữa nhà, mặt đầy máu, than khóc: "Tai họa rồi! Tai họa sắp đổ lên nhà mình rồi". Sứt biết đó là linh hồn bố trong giấc mơ của bà nội. Mỗi lần kể về linh hồn bố đôi mắt tưởng chừng đã khô khốc của bà nội lại ri rỉ nước. Bà nội tiều tụy đi trông thấy, ăn ít hơn, không hằn học, không chửi mắng. Bà nội đang lo sợ một điều tồi tệ nào đó sắp xảy ra...
Một điều tồi tệ đã xảy ra với cái Năm. Đã hai tuần nay nó không nhận được quà và lời nhắn của mẹ. Tay tài xế người Thái Bình không xuất hiện vào dịp cuối tuần như thường lệ. Cả ngày, cái Năm ngồi thẫn thờ ngoài cửa nhìn về phía đường quốc lộ để chờ tin của thím Muôn. Nó chẳng buồn đi học, chẳng buồn tập đánh vần hay chơi với Sứt. Nó trở nên lầm lì, không khóc nhè và hờn dỗi như trước. Cũng như Sứt, cái Năm đã tạo lập một thế giới của riêng mình với đường quốc lộ, với bầu trời, và với một vì sao không bao giờ khóc!
Lo nghĩ và thức khuya nhiều, mẹ Sứt cũng gầy mòn, xuống sắc đi trông thấy. Một số khách quen của mẹ Sứt như người đàn ông khỉ, người đàn ông răng chuột, người đàn ông tóc xoăn... dạo này không thấy xuất hiện nữa. Duy chỉ còn người đàn ông gấu là tuần nào cũng lui đến.
Hôm nay người đàn ông gấu lại đến. Hơi rượu nồng nặc, không cần hỏi chuyện, không cần một lời lả lơi, người đàn ông gấu vác mẹ Sứt lên vai như vác một bao trấu rồi hùng hục đi vào buồng.
Như mọi lần, không ngủ được nên Sứt ra ngoài sân cầm đèn pin rọi lên bầu trời.
Bầu trời chi chít sao. Sứt ngồi đếm sao. Rồi Sứt ngủ gật. Người đàn ông gấu hớt hải chạy ra khỏi buồng rồi lên xe phóng mất hút mà Sứt không biết gì!
Trong nhà không có một tiếng động nào.
Mẹ Sứt nằm bất động trong buồng, ánh sáng vàng vọt của ngọn đèn dầu phủ lên thân thể lõa lồ. Mẹ Sứt đã cố gọi Sứt trong một giấc mơ... Hơi lạnh đang thấm vào máu, vào xương vào tận giấc mơ hoang tàn, không lối thoát.
Cái Năm cười khi đang ngủ. Nó mơ thấy mẹ nó trở về cho nó biết bao nhiêu là bánh, là đồ chơi...
Bà nội Sứt đã đi vào được một giấc mơ đẹp. Giấc mơ bà quẩy quang gánh ra bãi biển đón bố Sứt và bố cái Năm trở về trên một con tàu nhung nhúc cá...
Sứt mơ gì? Sứt sẽ mơ lái chiếc xe tải khổng lồ chạy bon bon trên đường quốc lộ? Sứt sẽ mơ có một vì sao rơi thẳng xuống sân nhà mình? Không! Sứt đang mơ ngồi ăn trong một bữa cơm ấm cúng có bà nội, mẹ, thím Muôn và cái Năm; mọi người đều cười nói rôm rả, không ai hằn học ai, không ai cô đơn, không ai phải rơi nước mắt!
Trần Thái Hưng
những câu chuyện đáng suy ngẫm (215).